Masaż Shiatsu [Część 1] — czym jest, jak działa i kiedy warto go rozważyć. Wywiad z Martą Czepukojć

W tym artykule przybliżę Wam praktykę masażu Shiatsu, opartą na rozmowie z Martą Czepukojć — trenerką biznesu, terapeutką i praktyczką Shiatsu, która dzieli się swoim doświadczeniem pracy z ciałem, energią i procesami zdrowienia. Jeśli zastanawiasz się, czym jest masaż Shiatsu, jak wygląda sesja, jakie daje efekty i kiedy warto po niego sięgnąć - znajdziesz tu uporządkowane i praktyczne informacje, w tym przykłady z praktyki, wskazania oraz przeciwwskazania.

Uwaga: To dopiero pierwsza część naszej rozmowy z Martą. Już w październiku opublikuję kontynuację wywiadu – nie przegapcie drugiej części!

Spis treści

• Wprowadzenie — kim jest Marta i jak trafiła do Shiatsu
• Czym jest masaż Shiatsu — definicja i główne założenia
• Jak wygląda sesja shiatsu — diagnoza, kontakt, techniki
• Efekty terapeutyczne — regulacja stresu, układ nerwowy, energia
• Shiatsu a medycyna zachodnia — współpraca i ograniczenia
• Różne nurty: Zen Shiatsu i inne szkoły
• Przykłady z praktyki — historie, które pokazują potencjał
• Jak wybrać terapeutę shiatsu — certyfikacja i dobre praktyki
• Proste techniki do samodzielnej pracy w domu
• FAQ — najczęściej zadawane pytania o masaż Shiatsu

Wprowadzenie - kim jest Marta i jak trafiła do shiatsu

Marta Czepukojć to trenerka rozwoju kompetencji, która przez wiele lat prowadziła szkolenia dla firm i na uczelni. Jej droga do pracy z ciałem zaczęła się od osobistego doświadczenia zdrowotnego i poszukiwania metod, które przywrócą równowagę psychofizyczną. Pierwsze spotkania z tą praktyką miały miejsce w Krakowie, kiedy koleżanka zaproponowała jej serię zabiegów Shiatsu. Już po kilku sesjach Marta zgłosiła obniżenie poziomu stresu, zmniejszenie napięć w ciele i poprawę trawienia.

To doświadczenie okazało się punktem zwrotnym — od praktycznego poznania efektów shiatsu Marta przeszła drogę szkoleniową i certyfikacyjną, by sama oferować sesje i uczyć innych. W swojej pracy łączy elementy pracy z ciałem, energetyką, uważnością i praktykami automasażu.

Czym jest masaż Shiatsu - definicja i główne założenia

Masaż Shiatsu to holistyczny system pracy z ciałem pochodzący z Japonii, o korzeniach w medycynie orientalnej. W praktyce Shiatsu łączy pracę dotykową z pracą na poziomie energetycznym - celem jest nie tylko złagodzenie symptomów, ale także przywrócenie przepływu energii życiowej (chi / qi), wzmocnienie układów organizmu i aktywacja naturalnych procesów samoregulacji.

Ważne cechy masażu Shiatsu:

• Holistyczne podejście: praca na poziomie fizycznym, emocjonalnym, energetycznym i mentalnym.
• Diagnoza energetyczna: praktyk ocenia przepływy energii, wykonuje palpację, analizuje centrum HARA (okolica brzucha).
• Techniki: ucisk palcami, dłonią, rozciąganie, pracowanie z powięzią, automasażem i ćwiczeniami ruchowymi.
• Brak oleju i ubranie: sesja odbywa się najczęściej na materacu, osoba jest ubrana w luźne ubranie.
• Integracja: shiatsu może łączyć się z elementami pracy oddechem, mindfulness i innymi praktykami integrującymi.

Masaż Shiatsu to nie tylko masaż w sensie relaksacyjnym - to system zdrowia, porównywany do systemów takich jak Ajurweda czy Joga, a jednocześnie łączący starożytną wiedzę z anatomią, fizjologią i psychologią.

Jak wygląda sesja shiatsu - diagnoza, kontakt, techniki

Standardowa sesja masażu Shiatsu zaczyna się od krótkiego wywiadu zdrowotnego i diagnostyki energetycznej, która zwykle trwa kilka minut. Praktyk może badać puls, palpacyjnie odczytywać obszary brzucha (HARA) oraz obserwować napięcia w ciele.

Przebieg sesji:

1. Wywiad i zgoda: omówienie dolegliwości, historii choroby, przyjmowanych leków i oczekiwań.
2. Diagnoza HARA: delikatne badanie brzucha i palpacja meridianów.
3. Sesja właściwa: osoba leży na materacu, praktyk stosuje uciski, rozciągania, punkty akupresurowe i techniki powięziowe. Czas trwania: zwykle 50-90 minut.
4. Uważność i synchronizacja: praktyk dba o własne ugruntowanie (postawa, oddech), co sprzyja synchronizacji oddechowej i regulacji układów nerwowych obu osób.
5. Zakończenie i rekomendacje: po sesji praktyk może zaproponować proste ćwiczenia, automasaż lub zalecenia dotyczące stylu życia.

W Shiatsu ważna jest współpraca: praktyk daje impuls, osoba przyjmująca odpowiada - czasem zasypiając, czasem pozostając w podwyższonej świadomości. To proces, który odbywa się na poziomie ciała i pola energetycznego.

Efekty terapeutyczne - regulacja stresu, układ nerwowy, energia

Masaż Shiatsu często przynosi zauważalne rezultaty już po kilku sesjach. W praktyce Marty pojawiały się: obniżenie poziomu stresu, redukcja napięć mięśniowych, poprawa trawienia i regulacja emocji. Poniżej zestaw najczęstszych efektów obserwowanych przez praktyków:

• Regulacja układu autonomicznego: uspokojenie, przejście ze stanu "walcz/uciekaj" do stanu zaangażowania społecznego (wg teorii poliwagalnej).
• Poprawa jakości snu i obniżenie lęku.
• Zmniejszenie bólu i napięć mięśniowych.
• Wzmocnienie witalności i lepsze krążenie krwi oraz limfy.
• Uwolnienie emocji i zwiększenie świadomości ciała.
• Wzmocnienie zasobów psychicznych: asertywność, decyzyjność, otwartość serca — zgodnie z pracą na meridianach i organach.

Marta podkreśla, że Shiatsu może wpływać także na funkcjonowanie nerwu błędnego, a w praktyce trening i sekwencje stosowane przez doświadczonych terapeutów mają potencjał regulacyjny względem tego nerwu. To z kolei wpływa na poczucie bezpieczeństwa, kontakt społeczny i stan emocjonalny.

Shiatsu a medycyna zachodnia - współpraca i ograniczenia

Masaż Shiatsu nie jest zamiennikiem medycyny konwencjonalnej - to metoda komplementarna. Marta zaznacza, że praktycy pracują etycznie: biorą wywiad, rozpoznają ograniczenia i współpracują z lekarzami, gdy to konieczne. Istnieją konkretne przeciwwskazania, o których każdy praktyk powinien wiedzieć.

Przykłady, kiedy należy zachować ostrożność lub unikać zabiegu:

• Ostre stany zapalne, zaostrzenie chorób autoimmunologicznych (np. aktywne RZS w fazie ostrej).
• Bardzo zaawansowane choroby układu krążenia i ciężkie żylaki, które wymagają konsultacji lekarza.
• Okres tuż po poważnych operacjach - konieczność uzgodnienia z chirurgiem i okres rekonwalescencji.
• Sytuacje kliniczne, gdzie dotyk może być przeciwwskazany (np. niektóre stany dermatologiczne).

W wielu przypadkach Shiatsu może wspomagać procesy leczenia, poprawiać samopoczucie i motywację do życia - przykładem są badania i projekty, gdzie dotyk terapeutyczny towarzyszył pacjentom przed i po zabiegach chirurgicznych, wpływając na lepszy nastrój i większą energię po operacji.

Różne nurty: Zen Shiatsu i inne szkoły

Shiatsu ma wiele szkół i ścieżek. Jedną z popularnych jest Zen Shiatsu, które kładzie nacisk na ugruntowanie praktyka, pracę z centrum HARA i delikatny, a zarazem stanowczy ucisk wynikający z pozycji ciała i intencji. Inne szkoły mogą silniej pracować z pulsem, szczegółową akupresurą punktową lub większym naciskiem na elementy fizjoterapeutyczne.

Różnice między nurtami dotyczą m.in.:

• Metody diagnostyki (np. puls vs. palpacja HARA).
• Technik pracy: bardziej punktowe akupresury vs. praca powięziowa i rozciąganie.
• Intensywności ucisku: od bardzo delikatnego do głębokiego, ale zawsze uważnego i osadzonego.
• Integracji z innymi praktykami: mindfulness, oddech, automasaż.

Marta zwraca uwagę, że dobry praktyk Shiatsu balansuje między intencją a brakiem oczekiwania - jednym z założeń jest nie-dążenie do wymuszenia efektu, lecz stworzenie warunków do naturalnej regulacji organizmu.

Przykłady z praktyki - historie, które pokazują potencjał

W rozmowie Marta przytoczyła kilka przykładów, które dobrze ilustrują działanie masażu Shiatsu:

• Jej własne doświadczenie: seria 6–8 sesji przy regularnym stresie zawodowym; już po dwóch sesjach wyraźna poprawa w zakresie napięcia, regulacji emocji i problemów trawiennych.
• Pacjentka z silnym bólem kręgosłupa, której badania MRI były znane praktykowi - po jednym spotkaniu zauważono znaczną ulgę, której towarzyszyło rozpoznanie powiązań psychosomatycznych (np. przekazy międzypokoleniowe) i późniejsza poprawa dzięki synergii terapeutycznej.
• Projekt kliniczny z chirurgii serca (wspomniany przez Martę): pacjenci, którzy otrzymali pracę dotykową i energetyczne wsparcie, wykazywali lepsze samopoczucie i mniej myśli depresyjnych po operacji w porównaniu do grupy kontrolnej.

Te przykłady pokazują, że choć shiatsu nie jest panaceum, ma wymierny wpływ na procesy zdrowienia, motywację i dobrostan - również w kontekstach poważnych zabiegów medycznych.

Jak wybrać terapeutę Shiatsu - certyfikacja i dobre praktyki

Wybierając osobę do sesji warto zwrócić uwagę na kilka elementów:

• Wykształcenie i certyfikaty: szkoła, lata praktyki, superwizja i własna terapia (często wymagane w programach szkoleniowych).
• Przynależność do organizacji zawodowej (np. lokalne stowarzyszenia shiatsu lub Europejska Federacja Shiatsu).
• Referencje i doświadczenie kliniczne: czy terapeuta pracował w warunkach szpitalnych lub przy projektach badawczych?
• Komunikacja przed sesją: jasne zasady, wywiad zdrowotny, gotowość do współpracy z lekarzem.
• Postawa terapeuty: ugruntowanie, uważność, brak narzucania efektów i umiejętność pracy z emocjami.

Dobry praktyk będzie także informował o przeciwwskazaniach, sugerował liczbę sesji dopasowaną do problemu i dawał proste wskazówki do samopielęgnacji między sesjami.

Proste techniki do samodzielnej pracy w domu

Marta wskazuje, że Shiatsu to nie tylko sesje z praktykiem - w systemie zawarte są praktyki automasażu, ćwiczeń rozciągających i autoakupresury, które można stosować samodzielnie. Kilka prostych propozycji:

• Automasaż brzucha (HARA): delikatne okrężne ruchy wokół pępka, zgodne z oddechem, 1–2 minuty dziennie.
• Ucisk punktowy na dłoniach lub stopach: krótkie, stałe uciski na punkty akupresurowe przy napięciu szyi lub głowy.
• Proste rozciąganie powięzi: powolne, uważne rozciągnięcia barków i górnej części pleców przy wydechu.
• Praktyka oddechowa i uważność: 5–10 minut obserwacji oddechu, bez wymuszania rytmu.

Te praktyki wspierają efekty sesji shiatsu i pomagają utrzymać poczucie ugruntowania między spotkaniami.

FAQ — najczęściej zadawane pytania o masaż Shiatsu

Masaż Shiatsu to metoda, która łączy starożytną wiedzę z umiejętnościami współczesnego terapeuty. Jeśli szukasz praktyki, która działa na ciało, emocje i energetykę jednocześnie — masaż Shiatsu warto rozważyć. Przy odpowiednio przygotowanym i etycznym praktyku może stać się wartościowym elementem Twojej drogi do lepszego samopoczucia, regulacji stresu i rozwijania potencjału życiowego.

Marta Czepukojć podkreśla, że najważniejsza jest relacja terapeutyczna, odpowiednie przygotowanie terapeuty i realne spojrzenie na ograniczenia metody. Jeśli masz poważne choroby, najpierw skonsultuj się z lekarzem i wybierz praktyka z odpowiednim doświadczeniem.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, obejrzyj oryginalny materiał wideo z Martą (jeśli jest dostępny), poszukaj informacji w lokalnych stowarzyszeniach Shiatsu i zapytaj praktyka o jego ścieżkę szkoleniową. Masaż Shiatsu może być cennym elementem wspierającym zdrowie — zarówno w codziennej profilaktyce, jak i w procesach regeneracji.

Gdzie znaleźć Martę:

Instagram: @shiatsu_wellbeing
Facebook: @shiatsuwellbeing

Dziękuję Marcie Czepukojć za otwartość i podzielenie się doświadczeniami z praktyki. Jeżeli ten tekst był dla Ciebie pomocny, rozważ zapisanie się na sesję z certyfikowanym praktykiem shiatsu lub poszukaj lokalnych warsztatów z automasażu i uważności, które pomogą Ci utrzymywać korzyści na co dzień.

Obejrzyj też drugą część rozmowy: https://www.anahatatantra.com/pl/terapia-shiatsu-trauma-w-ciele-kiedy-praca-z-cialem-pomaga/

 

Home » Wiedza » Masaż Shiatsu [Część 1] — czym jest, jak działa i kiedy warto go rozważyć. Wywiad z Martą Czepukojć