Gaslighting to subtelna forma manipulacji emocjonalnej, która jest coraz bardziej powszechna w grupach i warsztatach rozwoju osobistego. Polega ona na wprowadzaniu innych osób w błąd co do ich rzeczywistości i percepcji, co prowadzi do dezorientacji, frustracji i utraty pewności siebie.
Czym jest gaslighting?
Gaslighting jest manipulacją, która polega na wprowadzaniu ofiary, np. uczestników warsztatów rozwoju osobistego i duchowego w błąd co do jej własnej percepcji rzeczywistości. Ten rodzaj manipulacji może obejmować wiele różnych działań, takich jak:
- Kłamstwa: Osoba stosująca gaslighting często kłamie, aby wprowadzić ofiarę w błąd co do rzeczywistości.
- Dezinformacja: Osoba stosująca gaslighting może celowo podawać fałszywe informacje, aby zmienić percepcję ofiary.
- Negowanie: Osoba stosująca gaslighting może zaprzeczać temu, co ofiara mówi lub czuje, aby wprowadzić ją w błąd co do jej rzeczywistych doświadczeń.
- Przekłamywanie: Osoba stosująca gaslighting może celowo przekłamywać sytuacje, aby zmienić percepcję ofiary.
Wpływ gaslightingu na ofiary
Na podstawie tego krótkiego wprowadzenia, możemy już stwierdzić, że to zjawisko może wpłynać źle na psychikę ofiar. Gaslighting może mieć poważne konsekwencje, w tym:
- Niska samoocena: Ofiary gaslightingu często zaczynają wątpić w swoją percepcję rzeczywistości i poczucie własnej wartości.
- Utrata pewności siebie: Gaslighting może sprawić, że ofiary zaczynają wątpić w swoje umiejętności i zdolności.
- Problemy emocjonalne: Ofiary gaslightingu mogą doświadczać lęku, depresji i innych problemów emocjonalnych.
- Problemy z relacjami: Gaslighting może prowadzić do poważnych problemów z relacjami, ponieważ ofiary mogą tracić zaufanie do innych ludzi i zamykać się w sobie.
Gaslighting w grupach rozwoju osobistego
Gaslighting jest szczególnie niebezpieczny w grupach rozwoju osobistego, ponieważ liderzy takich grup często posiadają władzę i autorytet, co może sprawić, że ofiary trudniej są w stanie zidentyfikować manipulację.
Jednym z powodów, dla których gaslighting jest tak powszechny w grupach rozwoju osobistego, jest to, że wielu liderów takich grup wykorzystuje specjalne techniki manipulacji emocjonalnej, aby zdominować swoich podwładnych i kontrolować ich myśli oraz zachowania. Te techniki mogą obejmować:
- Tworzenie fałszywej rzeczywistości - gaslighterzy często starają się zastąpić fakt, emocję lub wydarzenie swoją wersją wydarzeń, aby zyskać nad innymi kontrolę.
- Wykorzystywanie poczucia winy - gaslighterzy często wykorzystują poczucie winy innych, aby zyskać nad nimi kontrolę. Mogą oskarżać ofiarę o rzeczy, które nie są prawdziwe lub przypisywać jej winę (przesunięcie winy) za coś, za co nie jest odpowiedzialna.
- Negowanie faktów - gaslighterzy często kwestionują rzeczywistość, co może prowadzić do wątpliwości i braku pewności u ofiary. Mogą też zrobić to na tyle subtelnie, że osoba zaczyna wątpić w swoją pamięć lub zdolność rozumowania.
- Wywoływanie wątpliwości w ofierze - gaslighterzy często starają się zdezorientować ofiarę, sugerując, że jej wersja wydarzeń jest błędna lub niemożliwa do zrozumienia. Mogą też sugerować, że ofiara jest niestabilna emocjonalnie lub psychicznie.
- Zmiana rzeczywistości - gaslighterzy mogą zmienić rzeczywistość poprzez manipulowanie informacjami lub ukrywanie faktów, aby zyskać nad innymi kontrolę.
Gaslighting może mieć miejsce w wielu sytuacjach, w tym w w różnych grupach. Uczestniczyłem w kilkudziesięciu różnych warsztatach w różnych krajach na świecie i poznałem wielu innych osób, które doświadczyły gaslighting w tych grupach oraz w innych krajach. Liderzy takich grup mogą wykorzystywać techniki gaslightingu, aby zyskać nad innymi kontrolę i manipulować nimi.
Często osoby, które uczestniczą w takich grupach, są podatne na manipulacje i poddają się woli lidera. Przecież nie idziemy i się uczymy u kogoś, komu nie ufamy, nieprawdaż?
W Polsce także istnieje wiele grup i warsztatów, w których można doświadczyć gaslightingu. Na przykład na warsztatach rozwoju kobiecości często spotyka się techniki manipulacyjne, które mają na celu kontrolowanie uczestniczek. Podobnie w przypadku warsztatów dla mężczyzn, w których liderzy mogą wykorzystywać techniki gaslightingu, aby zyskać nad nimi kontrolę
Niektóre grupy i organizacje, takie jak sekte, mogą być szczególnie podatne na wykorzystywanie technik gaslightingu. W sektach liderzy często wykorzystują manipulację i kontrolę, aby zyskać nad swoimi wyznawcami pełną kontrolę. Takie organizacje mogą wprowadzać swoje członkowie w fałszywą rzeczywistość, co sprawia, że trudno jest im uciec z grupy. Osoby, którym uda się wyjść z toksycznej grupy doświadczają wiele trudności w odnaidowaniu się w "normalnym świecie".
Przykład gaslightingu w grupie kobiet
Ta sytuacja jest niestety dość powszechna w wielu krajach, również w Polsce. Grupy kobiece, w których uczestniczą tylko kobiety, często uczą technik szamańskich, neotantrycznych i pracy z ciałem, podobnie jak w innych grupach rozwojowych. Jednakże, w niektórych przypadkach, nauczycielki tych grup manipulują uczestniczkami, przekonując je, że w tym społeczeństwie mężczyźni są mniej rozwinięci duchowo niż kobiety, co może prowadzić do wzmocnienia poczucia wyższości kobiet uczestnikami tych grup nad mężczyznami.
Ta sytuacja przyczynia się do pogłębiania przepaści między kobietami a mężczyznami, co prowadzi do dalszych trudności w nawiązywaniu związków. To z kolei prowadzi do izolacji od społeczeństwa i dalszego pogłębiania problemów emocjonalnych.
Jednym z najważniejszych elementów, który powinien być zapewniony w grupach rozwojowych, jest poczucie bezpieczeństwa i szacunku dla wszystkich uczestników, bez względu na płeć. Manipulacja i wzmocnienie poczucia wyższości jednej grupy nad inną może prowadzić do szkodliwych skutków dla uczestników i ich relacji z innymi ludźmi.
Książka nt. grup toksycznych - przykłady gaslightingu
Jedną z książek, która porusza temat manipulacji w sektach i grupach toksycznych, jest "Sekrety Rozwoju Osobistego" autorstwa Sergio S Dorje www.sekretyrozwojuosobistego.pl - Książka ta opisuje różne sposoby, w jakie osoby działające w grupach manipulują innymi, w tym poprzez stosowanie gaslightingu.
Gaslighting jest szczególnie niebezpieczne w grupach, w których liderzy wykorzystują te techniki do kontroli i manipulacji członków. Często ludzie uczestniczący w takich grupach są poddawani presji, aby się dostosować, a gaslighting może pogłębiać ten wpływ, prowadząc do zaniku poczucia własnej wartości i tożsamości.
W Polsce, jak i na całym świecie, istnieje wiele grup i organizacji, które oferują warsztaty i szkolenia z zakresu rozwoju osobistego, a niektóre z nich mogą być narażone na występowanie gaslightingu. Na przykład, warsztaty masażu tantrycznego, sztuk świątynnych czy rozwoju kobiecości mogą przyciągać osoby poszukujące duchowej lub emocjonalnej transformacji, ale jednocześnie stają się łatwym miejscem dla potencjalnych manipulatorów.
Liderzy takich grup często wykorzystują swoją pozycję i wiedzę, aby wpłynąć na uczestników, zniekształcając rzeczywistość i nakłaniając ich do poddania się ich władzy. Gaslighting jest jednym z narzędzi, które mogą być stosowane w tym celu, a ofiary mogą nie zdawać sobie nawet sprawy, że są manipulowane.
Jednym z powodów, dla których gaslighting jest skuteczny, jest to, że manipulatorzy często wykorzystują pozytywne intencje uczestników, takie jak pragnienie zmiany i rozwoju, do osiągnięcia swoich celów.
Na przykład, osoba szukająca pomocy w rozwoju osobistym może czuć się zobowiązana do ulegania żądaniom lidera, aby osiągnąć swoje cele, nawet jeśli te żądania są szkodliwe lub nieetyczne.
Jednakże, istnieją sposoby, aby chronić się przed gaslightingiem w grupach rozwoju osobistego. Ważne jest, aby być świadomym potencjalnych zagrożeń i zrozumieć, jakie zachowania mogą być oznaką manipulacji. Na przykład, jeśli lider grupy ma skłonność do krytykowania lub karania uczestników, jeśli wydaje się, że podważa ich zdolności lub udziela sprzecznych poleceń, mogą to być sygnały, że manipulacja jest w grze.
Ważne jest również, aby szukać informacji o liderze i jego historii. Nie jest to łatwe, ale może pomóc w uniknięciu wpadnięcia w pułapkę manipulacji. Należy sprawdzić, czy lider ma pozytywną reputację w środowisku, jakie ma doświadczenie w prowadzeniu grup, czy miał problemy z prawem lub etyką w przeszłości. Jeśli pojawiają się jakieś wątpliwości, należy zawsze zaufać swojemu instynktowi i nie brać udziału w grupie.
W Polsce również zdarzają się przypadki manipulacji i nadużyć w grupach rozwoju osobistego.
Gaslighting to niebezpieczne i szkodliwe zjawisko, które może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia psychicznego i emocjonalnego. Niestety, często występuje w grupach rozwoju osobistego i sektach, gdzie liderzy wykorzystują manipulację, aby kontrolować swoich członków i uzyskać korzyści finansowe lub seksualne.
Jak radzić sobie z gaslightingiem
Aby uchronić się przed gaslightingiem, należy zachować zdrowy sceptycyzm wobec obietnic grup rozwoju osobistego i dokładnie sprawdzić informacje o liderach i grupach, zanim zdecydujemy się na dołączenie do nich. Ważne jest również słuchanie swojego instynktu i nie ignorowanie wątpliwości, które mogą pojawić się w trakcie uczestnictwa w grupie.
Jeśli jednak już zostaliśmy ofiarą manipulacji i gaslightingu, warto poszukać wsparcia u specjalisty, który pomoże nam zrozumieć sytuację i podjąć kroki w celu odzyskania kontroli nad swoim życiem.
Jeśli czujesz, że jesteś po doświadczeniu traumatycznym to warto interesować się terapią traum Havening.
Zostaw komentarz